شیشه یکی از متریالهایی است که برای طراحی دکوراسیون داخلی و خارجی از آن استفاده میشود. با پیدایش شیشههای رنگی، روز به روز بر محبوبیت آنها افزوده شد و این متریال مورد توجه معماران بسیاری قرار گرفت. از گذشتههای دور تا به امروز معماران و صنعتگران حوزه هنر و معماری، با استفاده از تکنیکهای گوناگون، شیشههای رنگی را در نماهای داخلی و خارجی ساختمانها مورد استفاده قرار دادند. یکی از تکنیکهای کاربردی در طراحی دکوراسیون و المان سازی نمای داخلی و خارجی، تکنیک استین گلاس است. در دنیای مدرن امروز، بسیاری از افراد به دنبال راههایی برای متفاوت کردن دکوراسیون داخلی و خارجی منازل، شرکتها، ساختمانها و ویلاها هستند.
استین گلاس چیست؟
استین گلاس یک اثر هنری است که با کمک دست انجام میشود. در واقع این هنر دست ساختهای است که از قرار گرفتن شیشههای رنگی در کنار یکدیگر و مجسم کردن نقوش زیبا ایجاد میشود. شیشههای رنگی توسط سیمهای جدا کننده از جنس قلع، بندکشی میشوند و اشکال گوناگون را به وجود میآورند. شیشههای رنگی استین گلاس در انواع طرحها و ضخامتهای متفاوت مورد استفاده قرار میگیرد. در این میان بیشترین شیشه مصرفی شیشههای ۳ میل اکراینی است.
شیشه استین گلاس یا استیند گلاس که گاهی به آن استند گلاس نیز گفته میشود، نوعی شیشه است که از چسباندن قطعات کوچک شیشههای رنگی به یکدیگر ساخته میشود. با مونتاژ و چسباندن تکه شیشههای رنگی به یکدیگر تصاویر و اشکال مختلف به وجود میآید که با توجه به سلیقهتان میتوانید آنها را انتخاب کنید. در طول تاریخ، اصطلاح استین گلاس، منحصرا به پنجره مساجد، کلیسا، موزه و دیگر بناها اشاره دارد.
اگرچه شیشه استین گلاس به طور سنتی در پانلهای تخت و به عنوان پنجره، تهیه و مورد استفاده قرار میگیرد، ولی امروزه تولیدات جدیدتر آن، شامل ساختارهای سه بعدی و مجسمه سازی نیز میشود. استفاده از استین گلاس امروزه گسترش پیدا کرده است، به گونهای که آثار هنری ایجاد شده از شیشه بوسیله فلز را هم در بر میگیرد. از مهمترینه این آثار میتوان به شیشههای تولید شده توسط لوئیس تیفانی (Louis Comfort Tiffany) اشاره کرد.
تاریخچه استین گلاس
تاریخچه استین گلاس به قرن هفتم میلادی در انگلستان باز میگردد و یک هنر غربی است. هنر استین گلاس در دوره رومانسک یعنی قرن ۶ تا ۱۱ میلادی و با پیدایش سبک گوتیک در معماری، به یکی از قالبهای هنری آن زمان تبدیل شده بود. از آنجایی که سبک گوتیک یک سبک مذهبی بود، اکثر بناهایی که با استفاده از این هنر ساخته میشد مکانهای مذهبی و کلیساها بودند.
از قدیمیترین و معروفترین بناهای به جای مانده از هنر استین گلاس، میتوان به پنجرههای چوبی کلیسای جامع آکسبورگ واقع در آلمان اشاره کرد که در قرن یازدهم ساخته شده است. این هنر همچنان تا قرن پانزدهم نیز ادامه داشت و در معماری کلیساهای شارتر فرانسه و کانتربری انگلیس به خوبی قابل مشاهده است.
با تداوم این هنر در قرن نوزدهم میلادی و پیشرفت مواد اولیه و قابلیتهایی مانند استحکام و استقامت، هنر استین گلاس توسط لوئیس کامفورت تیفانی هنرمند، نقاش و طراح امریکایی، به هنری کاربردی تبدیل شد. به همین علت این شیشهها به شیشههای تیفانی نیز معروف هستند. هنر استین گلاس به شیشههای ارسی ایران بسیار شبیه هستند. در واقع شیشه های استین گلاس شباهت بسیار زیادی با هنر گره چینی ایرانیان دارد.
شیشههای استین گلاس
معمولا بسیاری از افراد شیشههای استین گلاس را تنها یک شیشه تزئینی میدانند و ارزش زیادی برای مقاومت و استحکام آن قائل نیستند. در واقع اینطور نیست و این شیشهها با داشتن ساختار ترکیبی از شیشه و فلز مقاومت بالایی دارند و در برابر عوامل محیطی مانند عبور گرما و سرما بسیار خوب عمل میکنند. این شیشهها همینطور در برابر عبور اشعههای مضر فرابنفش عملکرد خوبی دارند و عایق خوبی برای انتقال صدا به شمار میروند. پنجرههایی که در ساخت آنها از شیشه استین گلاس استفاده میشود به دلیل داشتن مفتولهای فلزی انعطافپذیر، از نظر ایمنی بسیار مقاوم و مستحکم هستند.
این شیشهها نور محیط را به خوبی تامین میکنند و با انعکاس نور رنگی، فضایی متفاوت و زیبا را برایتان به وجود میآورند. با توجه به اینکه برای اجرای شیشه استین گلاس، از انواع مختلف شیشه با جنس و رنگهای متفاوت استفاده میشود، هنگام تابش نور خورشید، شاهد جلوه زیبایی از بازی نور و رنگ در محیط خواهید بود. بازتاب نور حاصل از شیشههای استین گلاس به هیچ وجه با بازتاب نور حاصل از شیشههای رنگی قابل مقایسه نیست. این شیشهها به دلیل بازتاب جذاب نور و درخششی که دارند برای هر مکانی قابل استفاده هستند.
کاربرد شیشه استین گلاس
شیشه استین گلاس به عنوان یک اثر هنری و یک صنعت خاص، به مهارت هنری کارآمد و مهندسی دقیق برای چیدمان و مونتاژ قطعات در کنار یکدیگر دارد. امروزه شیشههای استین گلاس به عنوان یکی از عناصر اصلی برای تزئین درب، سقف و پنجرهها مورد استفاده قرار میگیرند. از آنجایی که درب و پنجره عضو جدا نشدنی ساختمان است معماران همواره به دنبال طرحهای خاص و متفاوت برای آنها هستند تا بتوانند از آنها به عنوان عناصر دکوراتیو در طراحی داخلی و خارجی بنا استفاده کنند. شیشه استین گلاس به خاطر ظاهر جذاب و لوکسی که دارد چهره متفاوتی به دکوراسیون داخلی و خارجی فضا میبخشد.
شیشه استین گلاس که به نوعی شیشه دکوراتیو است در هر فضاي از ساختمان که کاربردي شيشه داشته باشد قابل استفاده است. از جمله این فضاها میتوان به دربهاي لابي و ورودي ساختمان، پنجرههاي تزييني، سقفهاي کاذب، نورگيرهاي شيشهاي، گنبدهاي شيشهاي، و يا لايت باکسها اشاره کرد. ساخت شیشههای استین گلاس به دلیل مهارت و دقت بالایی که در اجرا نیاز دارد کمی سخت و زمانبر است. این نوع از شیشههای دکوراتیو جزء پرکار و وقتگیرترین نوع شیشهها هستند و زمان زیادی برای ساخت و اجرای آنها نیاز است.
در این مقاله سعی کردیم به هنر زیبا و قدیمی استین گلاس اشاره کنیم و کاربرد آن را برایتان شرح دهیم. امیدواریم این مطلب برایتان مفید بوده باشد و از آن نهایت استفاده را ببرید.